____________ ____________ ταξιδεύοντας: 78 ~ Ποιητικές αναφορές, ΧV - Άννα ντε Νοάιγ: Στις ακτές της Κρήτης

ταξιδεύοντας

Τετάρτη 1 Απριλίου 2009

78 ~ Ποιητικές αναφορές, ΧV - Άννα ντε Νοάιγ: Στις ακτές της Κρήτης


Anna, Marquise Mathieu de Noailles (1876–1933)
"κλείνω στο αίμα μου του κρητικού τριανταφυλλιού το μύρο"


Πρωινή προσευχή

Έλαμψε η μέρα. Η πίστη μου πάει στους αθάνατους θεούς
που απάνω απ’ όλα ζούνε.
Μένα η ψυχή μου πλάστηκε με άμμο κι αλάτι,
στις ακτές της Κρήτης που βογκούνε.

Στην Αθηνά πιστεύω εγώ, στην Ήρα, στην Κυβέλη
-οι μάγισσές μου είν’ οι καλές.
Την ώρα τ’ άυλου δειλινού, στον Παρθενώνα τις θωρώ
με ήλιο χρυσό στεφανωτές.

Στον Πάνα τον αιώνιο, στη νύφη που δαγκώνει
την Άνοιξη μες στον ανθό,
στην ηδονή, στο θάνατο πιστεύω, που τελειώνει
το κάθε πράγμα εδώ.

Όταν πεθάνω, θα ’θελα μ’ ευλάβεια κάποιο χέρι
στο στόμα να μου βάλει
τον οβολό που πρέπει μου, για να ζυγώσω στους θεούς
στ’ αγριωπό ακρογιάλι.

Κι ύστερα θε να κοιμηθώ στην άμετρη τη άβυσσο
με υποταγή, βαριά,
και της Ελλάδας οι θεοί σιμά μου εκεί θα κείτονται,
λησμονημένοι πια.

Μα η καρδιά μου ολάκερη μπορεί ποτέ να νεκρωθεί;
Κάτι από μένανε θα ζήσει.
Ξέρω πως, κάτω από το φως, το ζωντανό μου αίσθημα
το δρόμο δε θα σταματήσει.

-Ω! τόσο σας αγάπησα, φέγγος θαμπό κι αρώματα
της απαλότατης αυγής,
παρτέρια καλοκαιρινά, γιομάτα γλύκα κι άνθισμα,
κύμ’ αφρισμένο της ακτής.

Μια τέτοια ορμή δε δύναται να σταματήσει απότομα,
θα μείνει η έκσταση, κι ακόμα
η τρυφερότη μου για σας θα ξεπεράσει τη ζωή
και το κλεισμένο μου το στόμα…

μτφ: Μυρτιώτισσα


Ivan Konstantinovich Aivazovsky: On the Island of Crete, 1867

Ελληνολατρεία

Βαριά μου ελάτια σκοτεινά, που στο γαλάζιο αιθέρα
σωρούς τα βαθυπράσινα κλαριά σας τα κρεμάτε,
εσείς ιτιές θρηνητικές, τριγύρω από τις λίμνες,
κι απ’ το ρετσίνι ευωδιαστοί, της νύχτας θόλοι, ω δέντρα,
που ο ήλιος, σα ζεστό γυαλί, σας ρίχνει το φακό του,
σπηλιές, χαράδρες κι άμετρη πλατιά ρομαντικότη,
πως σας αγάπησε και πως σας δέχτηκε η καρδιά μου!
Ωστόσο εγώ, το ξέρετε, πως έρχομ’ απ’ τη χώρα
π’ αρχίζει απ’ την Ανατολή και πάει στη Σικελία.
απ’ τη γαλήνια φωτεινή κι ησυχασμένη χώρα,
που το κατσίκι, την τραχιά στυλώνοντας ματιά του,
δαγκώνει μια αμυγδαλιά μικρή, με μαύρο στόμα.
που η ρίγανη, το γιασεμί, τ’ αγιόκλημα είναι μέλι
τραγανιστό, κι οι μέλισσες περνώντας το μαζεύουν.
Κι έρχομ’ απ’ των κυπαρισσιών τη μαγεμένη χώρα,
κει που το μνήμα και μαζί το χωματένιο βάζο,
τ’ αρνί που βόσκει λεύτερο στ’ αλατισμένα βράχια,
οι λόφοι κι οι βουνοκορφές και γύρω τ’ ακρογιάλια
στην ίδια την πνεματική τη φόρμα είναι χυμένα.
Από τη χώρα τη γλυκιά του Δάφνη και της Χλόης…
Κι είναι του αιμάτου μου αδερφή μια κόρη που χορεύει,
κρατώντας μες στο χέρι της χρυσό ’να πορτοκάλι,
και το ’να γόνατο λυγά, με τ’ άλλο ξεδιπλώνει
του πέπλου τους αρμονικούς κυματισμούς στ’ αγέρι!
-Χρυσαφροδίτη, δύναμη κι άμετρη εσύ θερμότη,
ω μουσική, κι ω μάγεμα γλυκό της Ιωνίας,
όταν μια μέρα τη λαμπρή τη γη σου θα πατήσω,
που είδε τη γέννα των θεών, τη δόξα τους, την πάλη,
σα θα ’ρθω μ’ αγιοβότανα και με κισσό στα χέρια,
θα συχωρέσεις τάχατες εμένανε που κλειούσα
στις φλέβες και στα μάτια μου -αγνότατη θεά μου,
συ του μελιού που μου ’δωσες το δώρο και τ’ αγέρα-
του μυστικού του ηδονισμού το βάρος κείνο πόχουν
τα δάση τα ρομαντικά και της ιτιάς η θλίψη;
Να συχωρέσεις τάχατε μπορείς εμένα, που είπα:
“Της καταχνιάς τον βάρβαρο παράδεισο διαλέγω”;
Εμένανε π’ αγάπησα τα ξύλα τ’ αναμμένα
και τις καμπάνες π’ αντηχούν στις πολιτείες της Φλάντρας
και τα κανάλια του Αμστερντάμ, το Ρέμπραντ κι ό,τι ακόμη
μακριά από τ’ άσπρα βρίσκεται και θεϊκά σου χέρια;
Πόχω απολάψει τα βουνά της Δύσης, ενώ κλείνω
στο αίμα μου του κρητικού τριανταφυλλιού το μύρο;
Πόχω γευτεί την καρπερήν οσμή του χινοπώρου
κι ανάσανα με την καρδιά τη βαριομεθυσμένη
από ’να δυνατό κρασί, στου δειλινού την ώρα,
τις ντάλιες τις εξωτικές μέσα στ’ ογρό περβόλι,
εγώ πόχω στο αίμα μου κι ως μες στα κόκαλά μου
τους ήλιους σου, ω Διόνυσε! μαζί και την κραυγή σου!…
-Μα πήρε τέλος τώρα πια τούτ’ η ξεσκίστρα η πάλη
και θα ’ρθω, το διπλόν αυλό στα χέρια μου κρατώντας,
ευωδιασμένη απ’ το λωτό κι απ’ τ’ άγριο το θυμάρι.
Σιμά μου τα μικρά παιδιά θα παίζουν τις αμάδες
και τα παγόνια μ’ απλωτές ουρές θ’ αργοπετούνε.
Πίσω απ’ το φράχτη τα ώριμα τα σύκα θα γυαλίζουν
και, για να φτάσω τα γλυκά μισανοιγμένα ετούτα,
πάνω στον τοίχο το κορμί θε να το σφίξω τόσο
που με μια νύφη σκαλιστή σε αέτωμα θα μοιάζω,
έτσι πιασμένη ως βρίσκεται στη μαρμαρόπετρά της.
Κι άφωνη πια, δίχως καμιά προσπάθεια, μήτ’ ελπίδα,
μπασμένη μες την άμετρη παντοτινή γαλήνη,
σαν ταξιδεύτρα που άραξε μπρος στου σπιτιού τη θύρα,
δε θα ποθώ πια τίποτα - γι’ αυτό και θα πεθάνω.
Τα χέρια μου, που σφίγγανε τ’ άπειρο θα λυθούνε,
και θα γλιστρήσω μες στη γης, δίχως κανένα φόβο.
Τι αυτό που κράταε στη ζωή γερά την ύπαρξή μου,
αυτό που του ’δινε χαρά, πόνο, καημό και βάθος,
αυτό που μ’ άναβε τραχύ και φλογερό το πάθος,
αυτό που μ’ ανατάραζε στις βορινές τις χώρες
και την ψυχή μου μέθαγε και μου την αρρωστούσε,
ήταν ο πόθος μου ο τρανός για σε, ιερή μου Ελλάδα!
Ω ήλιε εσύ της ηδονής! ω των αιώνων χάρη!
Θα σ’ αντικρίσω, κι ύστερα γαλήνια θα κινήσω,
μ’ ένα λαφρύ χορευτικό και φτερωμένο βήμα,
κατά που θέλει ο πένθιμος ρυθμός κι η αρμονία,
με τους αγκώνες διπλωτούς, με τα πλευρά σφιγμένα
στο σάβανο, όπως φαίνονται στις νεκρικές τις στήλες,
και θα κατέβω, μ’ άκανθο μαβιά στεφανωμένη,
μες στην ερωτικιά τη γης, που κείτονται οι βακχίδες…

μτφ: Μυρτιώτισσα


Frederick J. Featham: After the rain, Rethymno

= = = = =

Αγαπητέ ποιητή,

Τίποτα δεν μπορεί να με συγκινήσει περισσότερο, κι ακόμα να με κάνει περήφανη, όσο η σκέψη πως τα ποιήματά μου που χρεωστούνε στην Ελλάδα όσα και στη Γαλλία, θα μεταφραστούνε στη γλώσσα που εξευγενίζει το καθετί και που εμόρφωσε την ανθρωπότητα σε όλες τις γνώσεις της. Ό,τι καλό αισθάνεται και λέει καθένας δεν μπορεί παρά να ’ναι ελληνικό.

Σας ευχαριστώ μ’ όλη μου την καρδιά
Comtesse de Noailles.


(η επιστολή της ποιήτριας προς τον Κώστα Κατσίμπαλη όταν της ανακοίνωσε την μετάφραση και την ελληνική έκδοση των ποιημάτων της)

= = = = =


Anna West: Crete Sunset


Tα ποιήματα και η επιστολή είναι από τον
ιστότοπο για την Μυρτιώτισσα, που έχει
επιμεληθεί ο Λάκης Φουρουκλάς
Πορτραίτο: του Philip de László από την wikipedia
Πίνακες: topofart.com, artplaces.com,
featham-paintings.gr
Εξώφυλλο βιβλίου: amazon.com

2 Comments:

Anonymous Ανώνυμος :

Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

Τρίτη, Απριλίου 07, 2009 4:58:00 μ.μ.  
Blogger Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. :

Αυτό το μπλογκ δεν φιλοξενεί τις διαφημίσεις σας. Νομίζω ότι αρκετά έχετε ενοχλήσει τα μπλογκς, arelis.

Κυριακή, Απριλίου 12, 2009 9:11:00 π.μ.  

Δημοσίευση σχολίου

<< Home