10 ~ Στην Κέρκυρα με τον Λώρενς Ντάρρελ

Lawrence Durrell (1912-1990)
"beneath the silent stars", στο λευκό σπίτι στο Καλάμι


"Άλλες χώρες μπορούν να σε κάνουν να ανακαλύψεις έθιμα ή παραδόσεις ή τοπία.
Η Ελλάδα σου προσφέρει κάτι πιο σκληρό: την ανακάλυψη του εαυτού σου."

Το 1935 ο Λώρενς είναι 23 χρονών και ήδη παντρεμένος με την Νάνσυ, όταν έρχεται οικογενειακώς να εγκατασταθεί στην Κέρκυρα. Γύρω στον Οκτώβριο, οι Ντάρρελς αναζητούν στην βορεινή πλευρά του νησιού ένα σπίτι για να μείνουν, και νοικιάζουν το σπίτι ενός ψαρά – το "λευκό σπίτι" πάνω στη θάλασσα.


Kέρκυρα: Kαλάμι

Toν Λώρενς, εκτός από την γυναίκα του, ακολουθούν η μητέρα του και ο δεκάχρονος αδελφός του Τζέραλντ, που αργότερα, το 1962, στο βιβλίο του "Η οικογένειά μου και άλλα ζώα", θα γράψει για την αγάπη του στην Κέρκυρα.

Night by the sea

We sat beneath the silent stars of heaven
upon a rock the sun had scorched all day,
and felt within us and around the leaven
of night's reprieve to life.

Lawrence Durrell, Kalami, Corfu: August 1939


«Η αρχιτεκτονική της πόλης είναι βενετσιάνικη. Τα σπίτια πάνω από το παλιό λιμάνι έχουν χτιστεί με κομψότητα σε λεπτές σειρές με στενά καντούνια και με αράδες από κολόνες ανάμεσά τους. Κόκκινο, κίτρινο, ρόζ, όμπρα ­ ανάμειξη αποχρώσεων και απαλών τόνων, που το φως του φεγγαριού μετατρέπει σε μια εκθαμβωτική λευκή πολιτεία, που έγινε για γαμήλια τούρτα.»



Γιάννης Σταύρου: Kέρκυρα

Mελαχροινός Έλληνας

Κάτω στους φαρδείς σκιερούς δρόμους της πόλης
πλάι στα λευκά μαρμάρινα σκαλοπάτια
όπου οι ήσυχοι, ελαφροντυμένοι άνθρωποι
συνωστίζονται με τη γοητεία της μουσικής
βαθιά στις χλωμές σκιές των σπιτιών
και τη λευκή φαντασία του σεληνόφωτος
ανάμεσα στις κολώνες
και τις γυαλιστερές παρυφές των ομιχλών
κατά μήκος του μεγάλου θόλου
πέρασε βιαστικά ο λυγερός θεός, ο ψηλός έλληνας έφηβος
με τα γοργά μελαμψά μέλη
με τις εβένινες λάμψεις φωτός στα μαλλιά του
και τα ολόλαμπρα μάτια
θολά από την ακάλεστη αναζήτηση.

Οδός Πανός, τ.13 – μτφ: Eιρήνη Βρης


Kέρκυρα - παλιά φωτογραφία

= = = = =

H κήρυξη του ελληνοιταλικού πολέμου, βρίσκει τον Ντάρρελ στην Καλαμάτα:


Στ. Καλυβιώτης: Η οδός Ναυαρίνου (Παλιά Καλαμάτα)


«...Σου στέλνω ένα φύλλο από ένα τριαντάφυλλο της Μεσσηνίας, που μάζεψα δίπλα στον ατίθασο κόλπο, που αγαπά τους ήρωες. Σε χαιρετώ στο όνομα της αφρογέννητης Αφροδίτης», γράφει στον Χένρυ Μίλερ.



Xένρυ Μίλερ και Λώρενς Ντάρρελ

«έλα να λουστείς στο εκτυφλωτικό ελληνικό φώς», γράφει στον φίλο του Χένρι.


Κέρκυρα - παλιά φωτογραφία

...τραγούδησα στο φεγγάρι και ύφανα μια μελωδία
βαθιά στις μυτερές αψίδες τ' ουρανού
κι ένιωσα την ευλογία της αναγέννησης
που ξεσήκωνε μια παράξενη αγωνία στην καρδιά μου

= = = = =



Μακριά προς τα βόρεια η ομίχλη είχε αποτραβηχτεί και πίσω της, φωτισμένο από μια δέσμη φωτός του ηλίου, φαινόταν ένα λευκό ακρωτήριο, σαν ανοιγμένη φτερούγα άλμπατρος, στο σημείο ακριβώς που ενωνόταν ο ουρανός με τη θάλασσα. Αυτή η λευκή δέσμη στάθηκε για λίγο, και κατόπιν μετακινήθηκε αργά, αποκαλύπτοντας ένα ακροπύργιο, μια έπαλξη, τον τρούλο ενός παρεκκλησιού. "Το μοναστήρι", ανακοίνωσε ο καπετάνιος. "Η Πάτμος".

Σταθήκαμε γι' αρκετή ώρα, παρακολουθώντας το φως να παιχνιδίζει πάνω στο νησί, πότε αγγίζοντας και κάνοντας να λάμψει ένα τζάμι του μοναστηριού, πότε σβήνοντας τα αρώματα ολόκληρης της θαλασσογραφίας και μετατρέποντάς την σε ασπρόμαυρο σχέδιο.


Πάτμος

"Καλωσορίσατε", φώναξαν οι μορφές που βρίσκονταν στην προκυμαία, καθώς έδενε το καΐκι, κι αμέσως νιώσαμε ευγνωμοσύνη για τον παραδοσιακό τρόπο υποδοχής των ελληνικών νησιών... ...
Λώρενς Ντάρρελ

- από το βιβλίο Θαλάσσια Αφροδίτη
μτφ: Νίκος Σακαλίδης
Εκδόσεις Κανάκη, 2000

= = = = =



Έχω μια σταθερή επιρροή στους γείτονές μου. Ξέρω περισσότερα πράγματα για την Ελλάδα παρ' όσο αυτοί. Με κυττούν με δέος και σεβασμό γιατί έζησα "εκεί", ανάμεσα σ' εκείνα τα πρότυπα της δημοκρατικής αρετής. Θεωρούν την Ελλάδα σαν επίγειον Παράδεισο - παράδεισο χωρίς κανένα ψεγάδι. Κι εγώ έζησα εκεί, έχω Έλληνες φίλους... Κι αν θέλω τώρα να πετύχω κάτι από τον γείτονά μου, του λέω απλώς: "Αγαπητέ μου φίλε, κανένας Έλληνας δεν θα 'κανε αυτό, φόρτωσε αυτό, σκέψου αυτό, κλπ. Με κάνεις και απορώ". Και η φράση αυτή ενεργεί σαν μαγικό, γιατί ο καθένας είναι ζηλωτής του καλού ελληνικού χαραχτήρα, και προσπαθεί να μοιάση στους Έλληνες όσο γίνεται περισσότερο. Φοβάμαι πως το παρακάνω κάπως χρησιμοποιώντας τούτο το όπλο.
Λώρενς Ντάρρελ

- από τα Πικρολέμονα
μτφ: Αιμίλιος Χουρμούζιος
Εκδόσεις Γρηγόρη, 1959



- Το βιογραφικό σημείωμα είνα από το βιβλίο "Η θαλάσσια Αφροδίτη:

O Λώρενς Ντάρελ γεννήθηκε το 1912 στα Ιμαλάια. Σταδιοδρόμησε στη διπλωματική υπηρεσία, όπου ειδικεύθηκε στα ζητήματα Μέσης και Εγγύς Ανατολής. Στο φιλολογικό κόσμο έκανε την εμφάνισή του με συλλογές ποιημάτων. Υπήρξε λάτρης της Ελλάδας και φίλος του Χένρυ Μίλερ και του Γιώργου Σεφέρη. Έζησε κατά διαστήματα στη χώρα μας (από το 1935 ως το 1939 στην Κέρκυρα και στην Αθήνα, και το 1940 στην Καλαμάτα). Στην περίοδο της Βρετανικής διοίκησης των Δωδεκανήσων (1945-1947), εγκαταστάθηκε στη Ρόδο. Οι εντυπώσεις του από το νησί αποτελούν το υλικό της Θαλάσσιας Αφροδίτης. Από το 1953 ως το 1956 ήταν επιφορτισμένος με το τμήμα δημοσίων σχέσεων της Βρετανικής κυβέρνησης στην Κύπρο. Παρακολούθησε από κοντά τον απελευθερωτικό αγώνα του νησιού (ο ρόλος του σ' αυτόν υπήρξε αρνητικός και κλόνισε τις καλές του σχέσεις με τους φίλους του, κυρίως με τον Γ. Σεφέρη). Έγραψε το έργο Πικρολέμονα, με τις εντυπώσεις του από τη Μεγαλόνησο. Κατόπιν εγκαταστάθηκε στην Προβηγκία, όπου έγραψε την περίφημη τετραλογία του Αλεξανδρινό Κουαρτέτο. Άλλα έργα του: To μαύρο βιβλίο, Ο σκοτεινός Λαβύρινθος, Η ανταρσία της Αφροδίτης, Το κουιντέτο της Αβινιόν, Το κελί του Πρόσπερου, Τα ελληνικά νησιά, κ.ά. Πέθανε το 1990.

Κείμενα: corfuweb.gr, Eλευθεροτυπία 18/9/99
Φωτογραφίες, πίνακες: listal.com, corfuhellas.com,
shoarns.com, yannisstavrou.gr, culture.ana-mpa.gr
Εξώφυλλα βιβλίων: protoporia.gr

Aκόμα:
ο Λώρενς Ντάρελ
- στα Αυτοβιογραφικά και
- στα λογοτεχνικά ταξίδια στον κόσμο