____________ ____________ ταξιδεύοντας: 19 ~ Beat ποιητές στην Ελλάδα: 4 - Στους Δελφούς με τον Λώρενς Φερλινγκέττι

ταξιδεύοντας

Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2006

19 ~ Beat ποιητές στην Ελλάδα: 4 - Στους Δελφούς με τον Λώρενς Φερλινγκέττι


Image Hosted by ImageShack.us
Lawrence Ferlinghetti (1919)
"ένα ατίθασο ερωτικό πνεύμα"
.
O ποιητής σαν ακροβάτης
αναρριχάται στη στιχουργία
μ’ ένα ψηλό σκοινί που έφτιαξε ο ίδιος

L.F.
(από το ποίημα "Διαρκής επικίνδυνος παραλογισμός")
.
Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας νοιάζει που η ευτυχία
δεν είναι πάντα
και τόσο διασκεδαστική
αν δεν σας νοιάζει μια δόση κόλασης
που και που
όταν όλα πάνε καλά
γιατί ακόμα και στον παράδεισο
δεν τραγουδούν
όλη την ώρα

Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας νοιάζει που μερικοί άνθρωποι πεθαίνουν
όλη την ώρα
ή έστω απλώς λιμοκτονούν
κάποιες ώρες
στο κάτω κάτω δεν πειράζει
αφού δεν είστε εσείς

Α, ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας πολυνοιάζουν
λίγα ψόφια μυαλά
στις ψηλότερες θέσεις
ή μια δυο βόμβες
που και που
στα ανεστραμμένα σας πρόσωπα
ή άλλες τέτοιες απρέπειες
απ’ τις οποίες μαστίζεται η κοινωνία μας
με τους διακεκριμένους άνδρες της
και τους κληρικούς της
και τους λοιπούς αστυφύλακες
και τις διάφορες φυλετικές διακρίσεις της
και τις κοινοβουλευτικές ανακρίσεις της
και τις άλλες δυσκοιλιότητες
που η τρελή μας σάρκα
θα κληρονομήσει

Ναι ο κόσμος είναι το καλύτερο μέρος
για ένα σωρό πράγματα όπως το να κάνεις κουταμάρες
και να κάνεις έρωτα
και να είσαι λυπημένος
και να τραγουδάς φτηνά τραγούδια και να έχεις εμπνεύσεις


Mετάφραση: Ρούμπη Θεοφανοπούλου
.
Τον Μάρτιο του 2001, ο Λόρενς Φερλινγκέττι, βρίσκεται στην Ελλάδα προκειμένου να συμμετάσχει στον 1ο εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης. Ποιητές από όλο τον κόσμο έρχονται στους Δελφούς για να γιορτάσουν για πρώτη φορά έναν θεσμό που καθιερώθηκε μετά από πρόταση του Βασίλη Βασιλικού προς την Unesco. Με την πλήρη στήριξη και συμμετοχή της Εταιρείας Ελλήνων συγγραφέων, ο πρώτος αυτός εορτασμός γίνεται στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδος και έκτοτε, κάθε χρόνο, η Ποίηση γιορτάζεται διεθνώς την ίδια ημέρα με την έλευση της Άνοιξης: την 21η Μαρτίου, ημέρα της Εαρινής Ισημερίας.
.
Image Hosted by ImageShack.us
Image Hosted by ImageShack.us
.......................................................................K.- h, 3
«Οι μεγάλοι ποιητές όχι μόνο αλλάζουν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο, αλλά μας οδηγούν στο να αναρωτηθούμε για την αντίληψη και την ερμηνεία της καθημερινής πραγματικότητας. Όταν ο κόσμος νιώθει πως βρίσκεται σε κακή κατάσταση, περνάει μια κρίση ζωής, ή οι άνθρωποι μισούνται μεταξύ τους, η ποίηση μπορεί να τους βοηθήσει. Γιατί ένας ποιητής πρέπει να λέει την αλήθεια. Κανένας άλλος δεν είναι ελεύθερος, ούτε οι πολιτικοί ούτε οι καθηγητές ούτε οι λογοτέχνες να μιλήσουν ανοιχτά. Μόνο ένας ποιητής μπορεί σήμερα να θίξει οποιοδήποτε πρόβλημα. Ακόμα κι αν λάβει επίσημη διάκριση από το κράτος, οφείλει να είναι ακτιβιστής, να ασκεί κριτική. Γι' αυτό τον λόγο ο Πλάτωνας θεωρούσε τους ποιητές απειλή για την πολιτεία...»
.
(από συνέντευξη του Λ.Φ. στην Έφη Φαλίδα - ΤΑ ΝΕΑ, 22 Μαρτίου 2001)
.

Image Hosted by ImageShack.us

The Oracle at Delphi
Lawrence Ferlinghetti
.
«Διορατική Πυθία, πάντοτε κρυμμένη
Βγες απ' τη σπηλιά σου επιτέλους
Και μίλησέ μας με τη φωνή του ποιητή
τη φωνή του τέταρτου προσώπου του ενικού
του μέλλοντός μας του ανεξιχνίαστου τη φωνή
τη φωνή των λαών που σμίγει
μ' ένα άγριο και τρυφερό γέλιο.
.
Και δος μας καινούργια όνειρα να ονειρευτούμε
Και νέους μύθους δώσε μας για να μας ζήσουν
.
«Προς το Μαντείο των Δελφών», είναι το ποίημα που ο Λόρενς Φερλινγκέτι ερμήνευσε ­ κατά την παράδοση των μπίτνικ ­ στους Δελφούς. Απ' όπου και το παραπάνω απόσπασμα (σε μετάφραση του Νάνου Βαλαωρίτη, καθώς τους δύο ποιητές συνδέει μακρόχρονη φιλία)- Ε.Φ
.
Image Hosted by ImageShack.us
Delphi
.
Ο Λόρενς Φερλινγκέττι γεννήθηκε στο Γιόνκερς της Νέας Υόρκης από οικογένεια Iταλοπορτογάλων σεφαρδιτών εμιγκρέδων. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και στη Σορβόννη και υπηρέτησε ως αξιωματικός του Αμερικανικού Ναυτικού κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου πολέμου.
.
Image Hosted by ImageShack.us
Yonkers
.
Μέχρι το 1953, διδάσκει γαλλικά, γράφει λογοτεχνική κριτική και ζωγραφίζει.
.
Image Hosted by ImageShack.us
.
ΜΗΝ ΑΦΗΣΕΙΣ ΤΟ ΑΛΟΓΟ...

Μην αφήσεις το άλογο
να φάει το βιολί
φώναξε του Σαγκάλ η μάνα
Μα εκείνος
συνέχισε
να ζωγραφίζει

Και έγινε διάσημος

Κι εξακολούθησε να ζωγραφίζει
Το Άλογο με το Βιολί στο Στόμα

Κι όταν λοιπόν το τέλειωσε
πήδησε πάνω στο άλογο
κι έφυγε καβάλα
ανεμίζοντας το βιολί

Κατόπιν με μιαν επίκυψη βαθιά το 'δωσε
στον πρώτο τσίτσιδο γυμνό που συναπάντησε

Άνευ χορδών και άνευ
όρων

(μετάφραση: Χρήστος Τσιάμης)

Image Hosted by ImageShack.us
Lawrence Ferlinghetti: The Lyric escape
.
Το 1953, με την συνεργασία του Πήτερ Μάρτιν, ανοίγει το βιβλιοπωλείο "City Lights", ένα από τα λίγα ανεξαρτητα βιβλιοπωλεία των Ηνωμένων Πολιτειών που ήδη μετράει περισσότερο από μισό αιώνα δραστηριότητας. Δύο χρόνια αργότερα ιδρύει τον ομώνυμο εκδοτικό οίκο από τον οποίο κυκλοφορούν τα πρώτα λογοτεχνικά έργα των Μπήτνικς.
.
Image Hosted by ImageShack.us
1956: Οι Bob Donlin, Neal Cassady, Allen Ginsberg, Robert La Vigne και Lawrence Ferlinghetti, έξω από το βιβλιοπωλείο "City Lights".
.
Image Hosted by ImageShack.us
City Lights, San Francisco.
.
O Φερλινγκέτι ζει μια δραστήρια ζωή: γράφει ποίηση, εκδίδει βιβλία, κουμαντάρει το βιβλιοπωλείο, ζωγραφίζει - τα έργα του εκτίθενται σε γκαλερί και μουσεία - και για να ξεκουράζεται καταφεύγει, πού και πού, στο εξοχικό του καταφύγιο, στην άγρια φύση του Big Sur της Καλλιφόρνια.
.
Image Hosted by ImageShack.us
Big Sur
.
ΕΝΑ ΓΛΥΚΟ ΙΠΤΑΜΕΝΟ ΟΝΕΙΡΟ

…Παρασυρθήκαμε απαλά
πετάξαμε χωρίς φτερά
τα μαλλιά μας γεμάτα άνεμο
μας κρατούσαν ψηλά
σύραμε τα λιγνά μας πόδια
σε ρεύματα αημένιου αέρα
τίποτα δε μας έριχνε κάτω
τίποτα δε μας χώριζε

Ύστερα από δρόμο πολύ
κι αρκετή ώρα
γλιστρήσαμε κάτω
όλο και πιο χαμηλά
κάνοντας ωραίους κύκλους στον αέρα

Η θάλασσα φαύσκωσε με παφλασμούς
και βρεθήκαμε πολύ κοντά
πάνω από μια ξερή χρυσή γη
και φοβήθηκα πως θα έπεφτες με δύναμη
στο έδαφος και σε προσπέρασα
και πήρα τα δυο σου απλωμένα χέρια
μέσα στα χέρια μου
και σε κράτησα έτσι στον αέρα
καθώς πέφταμε σιγά σιγά
στη γη τόσο μαλακά
και πατήσαμε τόσο ήσυχα
βουλιάξαμε τόσο απαλά
στο φωτεινό απαλό χώμα
και ξαπλώσαμε στους
άγονους φωτεινούς
αγρούς.

L.F. (μετάφραση: Γιάννης Λειβαδάς)
.
Image Hosted by ImageShack.us
«Είματίθασο ερωτικό πνεύμα, αφοσιωμένο στην ομορφιά και την αλήθεια»

Image Hosted by ImageShack.us
.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Κυριακή 11 Μαίου 1997:
.
EP.: Aπό τι χαρακτηρίζεται η πορεία του ποιητή;

AΠ.: Eξαρτάται από τον ποιητή. Mερικοί βαδίζουν σταθερά στη ζωή τους, μερικοί όχι. Φυσικά ακροβατούν ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία.

EP.: H γενιά των beat ποιητών την πιστεύετε ότι προσέφερε στην ποίηση;

AΠ.: Aπελευθέρωση.

EP.: Aρκετά έχουν ειπωθεί για το αν θεωρείστε ή όχι beat ποιητής...

AΠ.: Φυσικά ανήκω στην beat γενιά. Eχω πολλούς φίλους beat ποιητές, έχω εκδώσει πολλά βιβλία beat ποίησης· παρ' όλα αυτά θεωρώ ότι κατά την εξέλιξή μου διαφοροποιήθηκα. H ποίησή μου έγινε πιο οικουμενική, πιο ανθρωπιστική.

EP.: Στο βιβλίο σας «Tο λαϊκό μανιφέστο» διαβάζουμε: «...και οι ποιητές γύριζαν μέσα τους για να καταγράψουν τα προσωπικά τους διαγράμματα αυτοσυνειδησίας''»...

AΠ.: Οι ποιητές πρέπει να βγουν από τα ντουλάπια τους. H ποίηση δεν είναι μυστική κοινότητα, ούτε ναός. Οφείλει να είναι ορθάνοιχτη, κατανοητή στο ευρύ κοινό. Στο ξεκίνημα πολλών beat ποιητών υπάρχει η τάση ενδοσκόπησης και εσωτερισμού. Kατά τη γνώμη μου, ο ποιητής δεν πρέπει να μείνει σ' αυτό, αλλά να ανοιχτεί προς τις εικόνες της ίδιας της ζωής, της κοινωνίας και των ανθρώπων, που συνεχώς εξελίσσονται.

EP.: Πιο εποικοδομητικός για τον καλλιτέχνη είναι ο δρόμος της εσωτερικής αναγέννησης ή εκείνος του επαναστάτη;

AΠ.: Ο καλλιτέχνης είναι ο φορέας του Έρωτα και επομένως ο φυσικός εχθρός του κράτους.

EP.: Λάβατε μέρος στην απόβαση στη Nορμανδία μαζί με τους ελεύθερους Γάλλους, το 1944. Mήπως και η ποίηση είναι μια «απόβαση» του ανθρώπου στο χρόνο;

AΠ.: Kανείς δεν μπορεί να «επιτεθεί» στο χρόνο, μπορεί απλώς να τον αγνοήσει.
.
Image Hosted by ImageShack.us
L.F.: H παρουσία της θάλασσας είναι ιδιαίτερα ισχυρή σε όλη την ελληνική τέχνη, είτε πρόκειται για την Οδύσσεια είτε για τη μουσική της Eλένης Kαραΐνδρου στο «Bλέμμα του Οδυσσέα». H θάλασσα φαίνεται να είναι η μεγάλη τραγική δύναμη σε όλη την ελληνική τέχνη και ποίηση. H θάλασσα υπάρχει στα μάτια των Eλλήνων. Tη φέρουν μέσα τους παντού στον κόσμο.
.
Image Hosted by ImageShack.us
.....................................................................K. - p, 4
.
ΕΦΗ ΦΑΛΙΔΑ - ΤΑ ΝΕΑ , 22/03/2001:
.
Συνάντηση με τον Λόρενς Φερλινγκέτι, ποιητή αλλά και εκδότη των έργων της γενιάς των Μπίτνικ, σε ένα καφέ. Οι χειραψίες γνωριμίας καταλήγουν στο να ρίξει ο ποιητής το βάζο με το νερό και το τριαντάφυλλο που βρίσκεται πάνω στο τράπεζι.
.
­Ε.Φ. Νιώθετε κάποια νοσταλγία για εκείνα τα χρόνια του '60, τότε που οι Μπίτνικ προκαλούσαν αίσθηση και ταραχή στον κόσμο;

L.F. Τώρα είναι πολύ καλύτερα.
.
Image Hosted by ImageShack.us
.
­E.Φ. Περιμένετε να συμβούν νέα πράγματα;

L.F. Έριξα ένα βάζο με τριαντάφυλλο και νερό στο τραπέζι. Πριν από δύο λεπτά έλεγα ότι τίποτα καινούργιο δεν πρόκειται να συμβεί. Κι όμως έριξα ένα ποίημα στο τραπέζι.
.
Image Hosted by ImageShack.us
......................................................................K. - h, 5
.
Ή όπως γράφει στο ποίημά του «Τι είναι ποίηση»:
.
«Σαν ένα μπολ με τριαντάφυλλα, ένα ποίημα δεν χρειάζεται εξήγηση»...
.
.
Φωτογραφίες, πίνακες: georgekrevskygallery.com ,
60sfurther.com, speakuponline.it, rooknet.com,
image.guardian.co.uk, marcoguizzardi.it

Ετικέτες