20 ~ Beat ποιητές στην Ελλάδα: 5 - Στην Κνωσό με τον Χάρολντ Νορς
Harold Norse (1916)
O Χάρολντ Νορς έρχεται στην Ελλάδα αμέσως μετά το Παρίσι όπου έζησε για μια τριετία (1960-1963) με τους Γουίλλιαμ Μπάρροουζ, Άλλεν Γκίνσμπεργκ και Γκρέγκορυ Κόρσο. Στην Ύδρα γνωρίζεται με τον τότε άγνωστο ακόμα Λέοναρντ Κοέν, περνά αρκετό χρόνο με τον Τζάκ Χίρσμαν και επανασυνδέεται με τον ποιητή Τσάρλς Χένρι Φόρντ που γνώριζε από την δεκαετία του '40 όταν ζούσαν και οι δύο στο Γκρήνουιτς Βίλατζ, όπου ο Χάρολντ Νορς ήταν ενεργό μέλος του ομοφυλοφιλικού και λογοτεχνικού κινήματος.
Αντίο
Κάθησα στης Ευρώπης τον πιο αρχαίο θρόνο
κι άκουσα το παγώνι να φωνάζει μες στα ερείπια
μέθυσα πίνοντας από την Κασταλία πηγή
εκείνη που οι λατίνοι ποιητές
πηγή έμπνευσης την ονόμαζαν
H Kασταλία πηγή
και χάιδεψα στους Δελφούς τον ομφαλό του κόσμου
...κι είδα το βασιλιά των κρίνων
να ξεπροβάλλει
από της Κρήτης
τον φλεγόμενο τοίχο
μυημένο, με φτερά στολισμένο
να κοιτάζει ψηλός και νέος
μέσα από τους σεισμούς του χρόνου
...και στου Απόλλωνα το μαντείο
άκουσα την Πυθία
μέσ' απ' το βράχο: ΔΙΑΛΕΞΕ
μετ: Γιάννης Λειβαδάς
= = =
Ο Ηarold Norse γεννήθηκε στο Mπρονξ και μεγάλωσε στο Μπρούκλιν. Σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία και για 15 χρόνια έζησε σαν περιπλανώμενος στην Ευρώπη, στην Βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή. Από πολύ νεαρή ηλικία μπήκε στον κύκλο του Όντεν, όταν με τον δεκαοκτάχρονο εραστή του Chester Kallman πήγαν να ακούσουν τον Όντεν και τον Ίσεργουντ που είχαν έρθει στην Νέα Υόρκη. Η γνωριμία του Αuden με τον Kallman (ποιητής, μεταφραστής και λιμπρετίστας), στάθηκε μοιραία, αφού οι δύο άνδρες έζησαν μαζί για 35 χρόνια, μέχρι τον θάνατο του Όντεν. (Ο Kallman πέθανε στην Αθήνα το 1975)
Ο Η.Ν. συγκατοίκησε για τρία χρόνια με τον Γκρέγκορι Κόρσο, τον Άλλεν Γκίνσμπεργκ και τον Γουίλιαμ Μπάροουζ, στο ξενοδοχείο «Beat Hotel» του Παρισιού, εμπειρία που περιέγραψε στο ομώνυμο βιβλίο του. Το 1972 εξέδωσε το περιοδικό Bastard Angel μέσα από το οποίο παρουσίαζε καθιερωμένους αλλά και νέους συγγραφείς και υποστήριζε την πειραματική και αντικομφορμιστική ποίηση. Ζει στο Σαν Φρανσίσκο, έχει κερδίσει βραβεία και υποτροφίες και ποιήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε πολλές ανθολογίες ομοερωτικής ποίησης. Είναι καταγεγραμμένος ως Μπιτ, gay και απόδημος συγγραφέας και θεωρείται από τους σπουδαιότερους ποιητές της γενιάς του αν και δεν έχει ακόμα κερδίσει την αναγνώριση που του αξίζει.
= = =
Μπήκαμε στο λιμάνι
οι καμπάνες όλων των ναών χτύπησαν
ο κεντρικός δρόμος της ημικυκλικής ακτής
ιριδίζοντα μετάξια κρεμασμένα από τα παράθυρα
οι προσόψεις των σπιτιών γυάλιζαν
τριαντάφυλλο, φυστίκι, ροδάκινο
και μία πομπή τραγουδούσε
πίσω από έναν ιερέα με λευκά άμφια
που μετέφερε έναν στιλβωμένο Χριστό
όταν πάτησα το πόδι μου στη στεριά
ένας νεαρός βγήκε από το πλήθος
ξυπόλητος και ηλιοκαμμένος
και σκαρφαλώσαμε σε βραχώδεις πλαγιές
μέχρι που ήρθε το σούρουπο και κοντά στο φεγγάρι
στο στόμιο μιας σπηλιάς κάναμε έρωτα
καθώς τα άγρια κύματα έσπαγαν κάτω από τον γκρεμό.
μτφ: Ιωάννα Μοάτσου-Στρατηγοπούλου
Ελλάς Χρονοκάψουλα
γκρίζα παντζούρια βλέπουν σε κοτετσόσυρμα
ελαιόμαυρα νησιά επιπλέουν
σε άγρια σοβάτινη θάλασσα
ο Παρθενώνας σου τοίχος φτωχογειτονιάς ω Ελλάδα!
θραύσματα και κομμάτια
του στεναγμού του τρελού σου ηρακλείου
επανεμφάνιση αιώνια
σε αρχαίο κολάζ
αρρωστημένος από λέξεις που τσακίστηκαν σε αρένες
αιμάτινης αυτοκρατορίας
σχέδια άγριας παρακμής
αδιέξοδης ομορφιάς
της κνωσσού-καρφιτσωμένη-πεταλούδα
ο Χρόνος επαναλαμβάνεται μια μορφή ραγισμένη
άγρυπνη βία που στέρεψε
από νόημα
ω κάψουλα των κύκλων που μαρτυράς
αιώνιο κίνδυνο και ψευδαίσθηση που φτερουγίζει
γύρω απ’ την φλόγα της ματαιότητας
δεν υπάρχει διαφυγεί
οι πλανήτες συγκρούονται
σεισμός και ξέσπασμα πολέμου κομήτες
καταβυθίζονται στα προκλητικά καμπαναριά της λογικής
διατρέχουν κυκλικά τον ήλιο
κι επιστρέφουν στην κοσμική ισχύ των εκτοξευμένων άστρων!
Μυαλά συμπιεσμένα από την ιστορία και νεύρα
που επιταχύνουν τον Θάνατο περνούν
μέσα από πένθιμες ελπίδες
παρ’ όλα που τίποτα δεν μπορεί ολικά να καθηλώσει
τους διαλυμένους εγκεφαλικούς χάρτες της παράνοιας!
κανένα προσχέδιο για τα
ατόφια κενά της χιλιετίας!
Τέρμα οι νύχτες! Τέρμα η
σοφία! Τέρμα
τα παραδείσια προϊόντα χαμένων μυστικών δρόμων!
η στιγμή ακυρώθηκε
η ζωή πέταξε μακριά το κλειδί
μέσα σ' αυτόν τον πόλεμο όλων
εναντίων όλων
ο Θάνατος γράφει κατάσαρκα
το σιωπηλό του ποίημα
ο ίκαρος χάνει τα φτερά του έρχεται ορμώντας μέσ' απ' την κοσμική σκόνη
ο πολυμήχανος δαίδαλος κλαίει
πολύ αργά ανάμεσα στα συντρίμμια
τρέμουν τα επιστημονικά του χέρια
βουνά
καταρρέουν καθώς οι θάλασσες αποκόπηκαν
απ' τις κλίνες τους και οι ήπειροι σχίστηκαν
σαν το χαρτί αφήνοντας σεληνιακούς κρατήρες
η λεμουρία βυθίστηκε η μου βυθίστηκε η ρωσία και η αμερική θα βουλιάξουν
ο πάπας περπατά θρηνώντας
μέσα στον καταποντισμένο καθεδρικό
πάνω από πνιγμένα και καβουρνιασμένα
πτώματα
η γη αιμοστάζει πάνω στον ήλιο
με γδαρμένο το κεφάλι
κάτω απ' την θάλασσα
τα πάντα
στη θέση τους
πώς αλλιώς θα
μπορούσε να γίνει;
ακόμη
κι αν το βουητό του καλοκαιριού
απλώνεται
κάτω απ' αυτόν τον λόφο της πόλης
ο χρυσός
διεισδύει μέσα στον μαύρο αέρα
μια φωνή καταριέται και γκρινιάζει
τα μικρά αγόρια ξεφωνίζoυν στις πλαγιές
και τα σπουργίτια ριγούν πάνω
στα τηλεφωνικά σύρματα
αναμένω
με υπερένταση
τη μοναχική ώθηση.
μετάφραση: Γιάννης Λειβαδάς
UPDATE 9/6/2009
Χθες, Δευτέρα 8 Ιουνίου, ο Χάρολντ Νορς πέθανε από
φυσικά αίτια, λίγο πριν συμπληρώσει τα 93 χρόνια του.
= = = = = = =
- Το ποίημα "Αντίο" είναι από την Ανθολογία Μπιτ Ποίησης -
εκδ. Ροές, 2003
-Tα βιογραφικά στοιχεία και το άτιτλο ποίημα είχαν γραφεί
για το blog: Gay Βιβλιογραφία στα Ελληνικά
- Το ποίημα "Ελλάς Χρονοκάψουλα" είναι από την Ανθολογία
αμερικανικής ποίησης του εικοστού αιώνα -
εκδ. Ηριδανός, 2007
- Φωτογραφίες: nytimes.com, oikologos.gr,
chicago.agrino.org, artfromgreece.com
συνεχίζεται...
= = = = = = = = = = = = =
Ετικέτες Beat Poets in Greece
1 Comments:
(livadas.blogspot.com)
Δημοσίευση σχολίου
<< Home