24 ~ Χαβιέρ Ασπέιτια

Javier Azpeitia (1962)

Η Αριάδνη που, κατά τον μύθο, εγκατέλειψε ο Θησέας στη Νάξο την ώρα που κοιμόταν, ή που, σύμφωνα με την δεύτερη από τις επικρατέστερες εκδοχές, έκλεψε ο παράφορα ερωτευμένος Διόνυσος, έχει εμπνεύσει πολλούς καλλιτέχνες, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γής, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Αποτυπώθηκε σε κύλικες και ληκύθους του 5ου π.Χ. αιώνα και λαξεύτηκε από τους γλύπτες της Γκαντάρα, γνωστής για τα ελληνο-βουδιστικά γλυπτά των πρώτων αιώνων μ.Χ. "Η Αριάδνη στη Νάξο" ενέπνευσε ακόμα τον Στράους, τον Μπέντα και τον Κλάιν, για να επιμείνουμε στην ακρίβεια του τίτλου των συνθέσεών τους, χωρίς να συνυπολογίσουμε όλα τα μουσικά έργα που γράφτηκαν για τον μύθο της.

Ζωγραφικοί πίνακες υπογεγραμμένοι από διάσημους ζωγράφους του 16oυ αιώνα (Τιντορέτο, Τισιάνο) μέχρι νεότερους και λιγότερο γνωστούς, χαρακτικά κλασσικής αισθητικής μέχρι σύγχρονες αφίσες, τοιχογραφίες και γλυπτά με πιο πρόσφατο αυτό που, από τον Αύγουστο του 2004, συμπληρώνει το πλάνο της Πορτάρας. Το φιλοτέχνησε ο Γερμανός γλύπτης και καθηγητής Wolf Bröll για τον δήμο της Νάξου, μετά από πρόταση των δύο τοπικών βιομηχανιών Ναξιακών μαρμάρων - Αφοί Καρποντίνη και Κοντοπίδης & Υιοί- οι οποίες και προσέφεραν το μάρμαρο και τον εξοπλισμό για την επεξεργασία του.

Νάξος, η Αριάδνη του Wolf Bröll (The Island of Naxos, Aegean Sea

Η ΑΡΙΑΔΝΗ ΣΤΗ ΝΑΞΟ

Στη Βομβάη, στο μικρομάγαζο ενός γέρου ξεδοντιασμένου Άραβα
αγόρασα ένα ευρωπαϊκό ξυλόγλυπτο κομμάτι
αγνώστου αιώνα και θέματος.
Θα έλεγα ότι πρόκειται για τον Βάκχο και την Αριάδνη,
αλλά δεν είμαι βέβαιος
και το μετέφερα τυλιγμένο σε μια εφημερίδα.

Το έβαλα πάνω στο τζάκι, στο σαλόνι,
το πολύχρωμο ξύλο σκούρυνε
μέχρι που μισοέσκασε σαν ένα τσαμπί σταφύλι:
έμεινε η κίνηση της ανδρικής φιγούρας,
το αχνό χαμόγελο της άλλης μορφής,
μια όλο χάρη καμπύλη
εκεί που ενώνονται οι μορφές και τα ρούχα.

Μια αίσθηση μουσικότητας αναδυόταν κι από τους δύο,
όπως στη Νάξο, όπου την παράτησε ο Θησέας
και ο Διόνυσος την συνάντησε και της έδωσε θάρρος,
η Αριάδνη ετοιμάζεται τώρα να ξεκουραστεί
στον ψίθυρο κάποιου δασκάλου της μουσικής,
και ίσως είχε πάει στη Βομβάη αναζητώντας κάποια zerbinetta.

Ας σταματήσουμε εδώ: Ο αγαπητός δόκτωρ Strauss
εξομολογήθηκε στον Hugo von Hoffmanstahl
ότι έτρεφε πραγματική αντιπάθεια προς όλους τους καλλιτέχνες
και ιδιαίτερα συνθέτες, ποιητές και ζωγράφους
που συμμετέχουν σε δράματα και μυθιστορήματα.

του Bάσκο Γκράσα Mούρα σε μετάφραση B.N.

John Woodrow Kelley: Ariadne on Naxos

= = = = = =

Ο μύθος της Αριάδνης δεν ήταν δυνατόν να αφήσει ασυγκίνητους τους λογοτέχνες. Toν Πορτογάλο ποιητή ακολούθησε και ο Ισπανός, γείτονάς του στην Ιβηρική, Χαβιέρ Ασπέιτια.

Ο Javier Azpeitia είναι φιλόλογος, συγγραφέας και εκδότης. Γεννήθηκε στην Μαδρίτη το 1962 και σπούδασε Ισπανική Φιλολογία. Στην Ελλάδα εργάσθηκε ως καθηγητής Ισπανικών και στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων για την εξάπλωση της ισπανικής γλώσσας στη χώρα μας, συμμετείχε σε στρογγυλά τραπέζια για το ισπανικό αφήγημα. Τον Ιούνιο του 2001 μαζί με άλλους 131 ανθρώπους των γραμμάτων, κυρίως ισπανόφωνους (Λούις Σεπούλδεβα, Πάκο Ιγκνάσιο Τάιμπο II, Ρόζα Μοντέρο κ.ά) αλλά και 13 Έλληνες, -μεταξύ των οποίων οι Έρση Σωτηροπούλου, Χριστόφορος Λιοντάκης, Στρατής Χαβιαράς, Τίτος Πατρίκιος, Βασίλης Βασιλικός- υπέγραψε την έκκληση προς τις πολιτικές και δικαστικές αρχές του Περού για δίκαιη εκδίκαση της υπόθεσης της Αμερικανίδας δημοσιογράφου και ακτιβίστριας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Λόρι Μπέρενσον που, τελικώς, καταδικάστηκε με την κατηγορία της συνεργασίας με το επαναστατικό κίνημα "Movimiento Revolucionario Tupac Amaru". Έχει γράψει τέσσερα μυθιστορήματα και ως εκδότης έχει κυκλοφορήσει ένα ικανό αριθμό θεματικών ποιητικών ανθολογιών (Luis de Gongora, Lope de Vega, Francisco de Quevedo κ.ά). Για το βιβλίο του Ύπνος, που έγινε και κινηματογραφική ταινία το 2004 (όπως έγινε και "Το αλάτι της ζωής" το 1995), τιμήθηκε με το βραβείο Χάμετ (Dashiell Hammett Prize, για την αστυνομική λογοτεχνία).

.....

Το ποίημα του του Bάσκο Γκράσα Mούρα είναι από το translatio.gr
Πίνακες: latein-pagina.de, eicestergalleries.com, allposters.com,
artmagick.com, matrifocus.com, ancientgreece-earlyamerica.com,
nancywarren.com, nline-media.uni-marburg.de, worcesterart.org,
wga.hu, latein.ch, humanistart.net
Γλυπτά, κεραμικά: library.shu.edu, sikyon.com, cornellcollege.edu,
theoi.com, library.shu.edu
Φωτογραφίες: fernandomarias.com, karpontinibros.gr
Eξώφυλλα βιβλίων: libreriauniversitaria.it, lenguadetrapo.com,
sanzytorres.com