16 ~ Βeat ποιητές στην Ελλάδα: 2 – Στις Σπέτσες με τον Γουίλλιαμ Μπάρροουζ

William Seward Burroughs (1914-1997)

"αληθινό σκάνδαλο"
.
«Το αληθινό σκάνδαλο με τον Μπάροουζ δεν σχετίζεται (καθώς μας λένε) με τον τερατώδη λόγο περί εγκλήματος ούτε με την πορνογραφία του, ακόμη λιγότερο μάλιστα με την πειραματική ύφανση του κειμένου, συχνά απροσπέλαστη και οπωσδήποτε προσβλητική για την παλιά φρουρά των κριτικών, αλλά με το ότι ένας εντελώς περιθωριακός απ' όλες εκείνες τις ιδιότητες που η κοινωνία θεωρεί συνώνυμες του κακού, του βδελυρού και του περιφρονητέου, έρχεται να δώσει, ήδη απ' τη δεκαετία του '50, το πιο πλήρες, τρομακτικό, βαθυστόχαστο και εντέλει πανηγυρικά επαληθευμένο όραμα του μέλλοντος.»

Ευγένιος Αρανίτσης

Ελευθεροτυπία, 22-1-1999

.

Ο William Burroughs γράφει τα πρώτα του έργα "Junky" και "Aδερφή" στο τέλος της δεκαετίας του '40, αλλά παραμένει άγνωστος ως συγγραφέας μέχρι τα σαράντα του.

.

Σπέτσες

.

Έρχεται για δεύτερη φορά στην Ελλάδα προκειμένου να παραλάβει από τον φίλο του Άλαν Άνσεν [βλ.15] το πολύτιμο χειρόγραφο του "Γυμνού Γεύματος". Συνοδεύεται από τον Τζον Γκρέιντι και μαζί κάνουν και ένα ταξίδι ως τις Σπέτσες.

(Τζέιμς Γκράουερχολτς [βλ.17] : «Σκόπευα να πάω στις Σπέτσες, το νησί που επισκέφθηκε ο Μπάροουζ τη δεύτερη φορά που ήρθε στην Ελλάδα, το '73...»)

.

Σπέτσες

.

Μια βιβλιοθήκη γεμάτη ιατρικά συγγράμματα, βιβλία του Γκράχαμ Γκριν και του Τζόζεφ Κόνραντ, περιοδικά, φθηνά μυθιστορήματα και επιστημονικά άρθρα, ένα λεξικό των γάτων και μια ιστορία του διαβόλου· αρκετές γάτες να περιφέρονται στο γραφείο και στο σαλόνι· και εκείνο το ασίγαστο πάθος για τα όπλα, κλειδωμένο σε ερμάρια γεμάτα καραμπίνες, κυνηγετικά και πιστόλια, ήταν το τελευταίο σκηνικό της ζωής του Γουίλιαμ Μπάροουζ.

Το ΒΗΜΑ, 10/08/1997

.

Από τη δεκαετία του '80 η φιγούρα του διάσημου αμερικανού συγγραφέα περιφερόταν ανάμεσα στους τοίχους ενός μικροαστικού σπιτιού στο Λόρενς του Κάνσας, σε μικρή απόσταση από τον μεγάλο κεντρικό δρόμο της πόλης.

Το ΒΗΜΑ, 10/08/1997

.

Lawrence, Kansas: 1867, Massachusetts Str.

.

Τριάντα οκτώ χρόνια πριν ο Γουίλιαμ Μπάροουζ, η προσωποποίηση της γενιάς του μπιτ, κλόνιζε τα θεμέλια του αμερικανικού ονείρου γράφοντας το «Γυμνό γεύμα», το βιβλίο - σκάνδαλο που έμελλε να αποτελέσει, μαζί με το «Ουρλιαχτό» του Αλεν Γκίνσμπεργκ [βλ.18] και το «Στον δρόμο» του Τζακ Κέρουακ, το σύμβολο της παγκόσμιας επανάστασης της αντικουλτούρας στα τέλη της δεκαετίας του '60· μιας επανάστασης που γρήγορα έκανε τον γύρο του κόσμου γοητεύοντας με το μαύρο χιούμορ της, τις φουτουριστικές προφητείες της και την αναρχική στάση της ενάντια στο κατεστημένο, αναγνώστες απλούς αλλά και νέους συγγραφείς μαζί με παρέες new wave μουσικών.

Το ΒΗΜΑ, 10/08/1997

.

.

Εγγονός και συνονόματος του εφευρέτη της αριθμομηχανής, ο Γουίλιαμ Μπάροουζ γεννήθηκε το 1914 στο Σεν Λούις του Μισούρι από οικογένεια μεγαλοαστική που του έδωσε τη δυνατότητα να σπουδάσει λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Το «λαμπρό μέλλον» του το εγκατέλειψε λίγο αργότερα για να ξεκινήσει την αυτοκαταστροφική του πορεία στον κόσμο των ναρκωτικών, του αλκοόλ και των καταχρήσεων. Δεδηλωμένος ομοφυλόφιλος, έζησε μια μποέμικη ζωή κέταξιδεύοντας σε κέντρα αστικά, όπως το Παρίσι, η Ταγγέρη, το Λονδίνο, το Τέξας, η Νέα Ορλεάνη.

Το ΒΗΜΑ, 10/08/1997

.

H Tαγγέρη γίνεται τόπος συνάντησης πολλών λογοτεχνών της γενιάς των Mπήτνικς - και όχι μόνο.

.

Sir John Lavery (1856-1941): Tαγγέρη, Η Λευκή Πόλη

.

Ο Μπάροουζ συνδέθηκε με το κίνημα της μπιτ λογοτεχνίας αλλά αυτό δεν είναι απόλυτα σωστό όσον αφορά τόσο τη γραφή του όσο και τον τρόπο ζωής του. Μάλλον ως μια ιδιαίτερη περίπτωση πρέπει να τον δούμε και πάντα θα αναρωτιόμαστε αν υπήρξε ένας σπουδαίος συγγραφέας, ένας διάσημος πρεζάκιας, μια cult φυσιογνωμία ή απλώς ένας ακόλαστος άνθρωπος. Οπως και να 'χει, ήταν από τους ελάχιστους της γενιάς του που έγιναν ήρωες της ροκ κουλτούρας και συνδέθηκαν με αυτήν επηρεάζοντας ουσιαστικά τη διαμόρφωσή της.

Μάκης Μηλάτος - ΤΟ ΒΗΜΑ, 12/5/2002

.

.
W.B.:

Όλη η γραφή είναι αυτοβιογραφική. Ολα τα μυθιστορήματα είναι αυτοβιογραφικά, όπως και όλα τα μυθιστορήματα είναι συγχρόνως μυθοπλασία.

= = =
Αρκετό από το υλικό μου προέρχεται από τα όνειρα. Ενα μεγάλο μέρος του υλικού μου είναι απευθείας μετεγγραφή ονείρων, με κάποια διόγκωση βέβαια.

= = =

Δεν υπάρχουν τυχαία συμβάντα σε ό,τι ονομάζω μαγικό Σύμπαν ή στη ζωή οποιουδήποτε. Σύμπτωση δεν υπάρχει. Αυτό δεν αναφέρεται σε κάποιο προκαθορισμένο σύνολο κανόνων, σημαίνει απλώς πως οτιδήποτε συμβαίνει είναι ουσιαστικό για τον παρατηρητή γιατί το παρατηρεί. Αν δεν ήταν σημαντικό, δεν θα το έβλεπε.

Το ΒΗΜΑ, 10/8/1997

.

...ταξιδευτής, θεωρητικός, άνθρωπος της περιπέτειας, πατριάρχης της γενιάς των Μπητ, αέναος πειραματιστής, συνεχιστής ιστορικών πρωτοποριών, τυχοδιώκτης, ακούσιος φονιάς της συζύγου του, προφήτης εφιαλτικών δυστοπιών, αλλά και τελάλης ενός ευκταίου μέλλοντος, εικονοκλάστης και εικονοπλάστης, παράνομος, εφευρέτης και προπαγανδιστής νέων τρόπων αντίληψης, φυγάς, ναρκομανής, λόγιος δολιοφθορέας των βεβαιοτήτων, φίλος ορισμένων από τα πιο επιδραστικά μυαλά της εποχής μας, διαρκώς εξόριστος, ανενδοίαστος λογοκλόπος, εικαστικός καλλιτέχνης, κοσμοναύτης του εσωτερικού διαστήματος...

.

...αλλά, πάνω απ' όλα, ναι, πάνω απ' όλα αυτά, τα πότε ευοίωνα και πότε δυσοίωνα, τα πότε φωτεινά και πότε σκοτεινά, ο Μπάροουζ, ο William Seward Burroughs II, υπήρξε Συγγραφέας.

Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

.

Γ.Ι. Μπαμπασάκη: William S. Burroughs,

Το ιλιγγιώδες καλειδοσκόπιο

.

.

Φωτογραφίες: cynthiamacadams.com, athensguide.org,

kshs.org, digilander.libero.it, touristorama.com
Πίνακες: jssgallery.com, sevenseven.com

Εξώφυλλα βιβλίων: protoporia.gr.